E-commerce is de afgelopen jaren explosief gestegen en deze trend neemt alleen maar toe. Wij bieden u een overzicht van enkele cijfers over e-commerce. Is dit een onomkeerbare trend of is er nog een aandeel voor winkelcentra?

Kunnen wij dit bevestigen: neen, deze cijfers bewijzen duidelijk dat fysieke winkels nog niet zijn afgeschreven:

	België (2017)	Frankrijk (2018)
Aandeel van de e-commerce in de detailhandel	7 %	8,5 %

Op dit moment wordt slechts een klein deel van de detailhandel door e-commerce weggeknabbeld, maar het is duidelijk dat de trend voor e-commerce een stijgende lijn vertoont. Jaar na jaar nemen alle indicatoren gestaag toe: het aantal online transacties, het aantal online verkopers …

• België: 35% van de e-consumenten koopt minstens één keer per maand en 7% per week. 32% van de consumenten kocht in 2017 online ter vervanging van aankopen in fysieke winkels.
• Frankrijk: in november 2018 kocht 54% van de internetgebruikers online.

Slechts één cijfer daalt: het bedrag per transactie. Dat geeft echter bovenal aan dat het bedrag in lijn is met andere handelskanalen, dankzij een meer gediversifieerd aanbod.

En hoe zit het met jonge consumenten, de millennials? Een recent Europees onderzoek heeft verrassende resultaten opgeleverd: 71% van hen gaat nog steeds graag naar alle soorten winkels. Dit is meer dan hun voorgangers! Maar dit geldt in het bijzonder voor voeding, meubilair en huis- en tuininrichting. Voor andere soorten producten ziet men een trend van afwisseling tussen het internet en fysieke winkels.

71% van hen gaat nog steeds graag naar alle soorten winkels.

Hoe worden e-consumenten verdeeld?

Regio’s met het hoogste gezinsinkomen en het hoogste opleidingsniveau zorgen voor de grootste overgang naar e-commerce. Op Europees niveau zijn de grootste online kopers dan ook, niet verwonderlijk, de Britten, Zweden, Denen, Duitsers en Luxemburgers. Onderaan de lijst staan Roemenen, Bulgaren en Cyprioten (bron: Eurostat).

Dit weerspiegelt zich eveneens binnen eenzelfde land. Neem nu België: In Vlaanderen en Brussel is de trend voor e-consumptie het meest uitgesproken. In Wallonië is online winkelen het populairst in Waals-Brabant. Omgekeerd is het aandeel e-consumenten het laagst in de provincie Henegouwen.

Regio’s met het hoogste gezinsinkomen en het hoogste opleidingsniveau zorgen voor de grootste overgang naar e-commerce.

Uit de ICT 2017-enquête (Statbel) blijkt dat:

• 3/4^de van de bevolking met hoge inkomens online aankopen heeft gedaan
• Anderzijds minder dan 3/10^de van de bevolking met een laag inkomen (laatste kwartiel) online gewinkeld heeft.

Wie trekt voordeel uit de verschuiving naar e-commerce?

Het is dan ook niet verwonderlijk dat de belangrijkste platformen zich duidelijk onderscheiden qua omzet. Daar waar in Frankrijk, behalve in het geval van Amazon, het echter de grote Franse spelers zijn die winnen (Cdiscount, Fnac…..), wenden Belgen en Luxemburgers zich vaker tot buitenlandse platforms. En ze hebben gelijk: deze landen hebben nog steeds relatief weinig e-commerce per inwoner. In Luxemburg verkoopt slechts 7% van de kmo’s online, een van de laagste scores in de Europese Unie. Dit is des te opvallender omdat de consumenten van dit land tot de meest enthousiaste consumenten in Europa behoren.

Lokaal of niet, we zien elke dag opnieuw dat online winkels belangrijker wordt. Maar is het lot van de winkels onvermijdelijk somber? Nee!

Om maar een voorbeeld te geven: in de Verenigde Staten is er een heropleving van onafhankelijke boekhandels op mensenmaat. Het aantal nieuwe boekhandels is tussen 2009 en 2015 met 35% toegenomen!

Zelfs online verkoopreuzen geloven nog steeds in offline. Alibaba investeerde bijvoorbeeld maar liefst 867 miljoen dollar in de Chinese onderneming Beijing Easyhome – een keten van 223 fysieke meubelzaken en woonwarenhuizen.

Maar waar wij van overtuigd zijn, is dat de rol van de winkel en het winkelcentrum wel eens zou kunnen veranderen.

Diversiteit in het aanbod: een troef die steeds minder belangrijk wordt voor winkelcentra

Vandaag is 80% van de netto verkoopoppervlakte van een winkelcentrum bestemd voor personenuitrusting (kleding, schoenen, lingerie, enz.). We merken ook op dat momenteel 64% van de online aankopen voor … kleding zijn …

Een andere vaststelling: de toegevoegde waarde die een winkelcentrum vroeger had, namelijk “alles op dezelfde plaats vinden”, is vandaag de dag niet meer relevant. De consument vindt een veel grotere keuze online, en vaak tegen aantrekkelijkere prijzen.

Met andere woorden, winkelcentra kunnen zich niet meer onderscheiden door het belang en de diversiteit van hun aanbod en blijven precies datgene aanbieden wat consumenten steeds vaker online kopen. Zolang winkelcentra tevreden zijn met het lopen op de platgetreden paden van de onlinehandel, zullen ze hun aanwezigheid onverbiddelijk zien afnemen.

Voor ons is de oplossing duidelijk de aanbieding van iets dat niet online beschikbaar is, te beginnen met een onberispelijke klantenservice. Om het voorbeeld van kleine boekhandels (Amerikaanse of andere) te nemen: wat deze aantrekkelijk maakt is niet de enorme keuze of de onovertroffen prijzen, maar eerder de proximiteit, het onthaal, het advies, de gezelligheid, die we niet krijgen bij een aankoop op Amazon.

We zijn ervan overtuigd dat ook winkelcentra zullen moeten innoveren. Maar hoe? Er zijn reeds verschillende pistes onderzocht en in ontwikkeling: ‘retailtainment’, winkelcentra die ontworpen zijn voor een beter comfort van bezoekers, of futuristische winkelcentra die niet enkel aan detailhandel gewijd zijn, maar ook aan diverse ontmoetingsplaatsen.